Thảo Luận Sách “Phải | Trái | Đúng | Sai

Buổi thảo luận đã được tổ chức vào tối Thứ Bảy, 21/12/2019

Chia sẻ của học viên:

“Tối qua chúng mình đã có một buổi thảo luận nho nhỏ trong 2 tiếng về Chương 5: Động cơ mới quan trọng – Immanuel Kant trong cuốn sách Phải Trái Đúng Sai của Michael Sandel.

Chúng mình đã cùng nhau làm rõ những thắc mắc xoay quanh các triết thuyết của Kant, rằng sống một cuộc đời đạo đức là xứng đáng hơn một cuộc đời hạnh phúc, trong đó cần có nghĩa vụ (duty), tôn trọng (respect)tự do (freedom) – xoay quanh quan điểm con người nên được xem là mục đích tối hậu (cứu cánh) không phải là công cụ hay phương tiện để đạt được mục đích bên ngoài vì tự thân mỗi người là một sinh linh cao quý, có lý trí và phẩm giá.

Từ điểm chính ấy, có vài ví dụ được nêu ra để làm sáng tỏ cho luận điểm trên. Như là vì sao tự tử không nhận được sự ủng hộ từ Kant, mà nên xem rằng việc sống là một nghĩa vụ cần sự nghiêm túc. Tạm ghi chép lập luận giữa các bên như sau:

Bạn A: Vì sao đặt giả thuyết rằng việc sống là nghĩa vụ? Vì tôi đâu có lựa chọn được sinh ra đời? Vì sao tôi phải nhận lấy nghĩa vụ đó?

Bạn B: Đúng là thật khó khăn để sống, thậm chí việc tự tử không được chấp nhận cả khi họ gặp phải những căn bệnh trầm cảm, khổ sở, sống không sung sướng nhưng vẫn phải tiếp tục sống như một nghĩa vụ.

Thầy cho gợi ý: Trong mục tự do, chúng ta có 2 điều lưu ý về tự do nội trị và ngoại trị. Nội trị liên quan đến lựa chọn từ bên trong và do đó cần năng lực nhận diện phẩm giá của bản thân, sức mạnh để rèn luyện đức hạnh, và đưa ra lựa chọn trên nền tảng đạo đức.

Bạn C: Vậy thì ở đây chúng ta có 2 lựa chọn. Một là tiếp tục sống, hai là tự sát. Vậy xét lựa chọn tự sát: nếu chúng ta lựa chọn tự sát như là cách để chấm dứt những khổ đau, thì nghĩa là ta đã sử dụng thân thể ta như một công cụ/phương tiện để giải quyết điều này. Nó có khác gì việc ta dùng thuốc giảm đau như một công cụ/phương tiện để giải quyết cơn đau chăng? Thế nên lúc này, lựa chọn tự sát có mục đích chấm dứt nỗi đau đớn là một điều vô đạo đức. Song song đó, quay về sự việc các nhà sư tự thiêu để khẳng định sự nhất quán trong nguyên tắc sống của mình, cùng là hành động đó, nhưng các nhà sư cho thấy tính đạo đức của ý định thực hiện hành vi.

Ngoài ra, các bạn còn được làm rõ những hành vi thế nào được cho là sai hoàn toàn như là giết người, trộm cắp và lừa dối. Những hành vi nào tạm chấp nhận được với động cơ sai. Cũng như cách mà thầy phân tách rõ như thế nào là đạo đức với cách thức quan tâm số đông, hơn là trạng thái thương xót riêng lẻ một cá nhân nào đó để đưa ra quyết định hành động.

Kết thúc buổi tối là cuộc bầu chọn thông dụng, cho buổi tối Thứ Bảy ngày 18/1/2020 – buổi tối gặp gỡ đầu tiên của năm mới: “Thảo luận sách Tiến Trình Thành Nhân của Carl Rogers”. Cuốn sách đã được thầy giới thiệu tầm tháng 5/2018 tại Đà Nẵng trong chuyên đề Học Tập Đích Thực, nhưng mãi đến hôm nay mới có dịp lên sóng. Mong mọi người đọc sách và hẹn gặp lại vào sáng nay.”

Leave a Comment